ZEYNİLİLER

Uludağ’ın Eteklerinde Yer Alan, Eşsiz Doğa Güzelliği, İklimi, Geçmişten Günümüze Süre Gelen Tarihi Dokusu, Kültürel Zenginlikleri ile Zeyniler…

 

Geçmişi eskilere dayanan bir yerleşim yeri olan Zeyniler, Zeyniyye tarikatı dervişlerinin ibadet ve tefekkür için çıktıkları bir yayladır. Zeyniler adı da bu tarikattan gelmektedir.

1850’li yıllarda mahallimizin kurucu rahmetli Kayaali Özkaya ve kardeşleri, Ahıska’dan ayrılıp Kars ilinin Posof ilçesi Kopuzlu Köyü’ne gelip, oradan üç-dört ay süren yolculuk ile Bursa’ya ulaşmışlar. Kendilerine yerleşke olarak, Bursa Arabayatağı ve Çekirge semtleri gösterilmiş zira keşiflerinde, “Bizim üstümüzde su içen olmasın, sırtımız dağa, yüzümüz ovaya dönük olsun” ifadeleri üzerine, Teleferik istasyonun bulunduğu mevkiye bir oba çadırı kurarak geçici yerleşkede bulunmuşlar. Ekonomik geçim, ısınma amaçlı Zeyniler’e odun toplamak amaçlı çıktıklarında, Zeyniler Yaylası’nın coğrafyasını özlerinde hissedip, Zeyniyye dergâhı ile görüşüp, belli bedel ve dergahın ısınma, yemek ihtiyacını karşılama koşulu ile bölgeye yerleşmişlerdir.

Zorlu coğrafyada, çetin geçen kış mevsimleri, zamanla çoğalan nüfus, 1950’li yıllardan sonra Bursa merkezinde gelişen iş alanlarını değerlendirmek için ilk yerleşke Teleferik- Piremir’e kaymış, kente göç başlamıştır. Elektrik ve yol gibi konularda altyapının olmaması göçü daha da hızlandırmıştır. Durum böyle olunca, Zeyniler ‘de sadece yaşlı kesim kalmış, 1970’li yıllarda Zeyniler sadece yazlık olarak kullanılan ekim-dikim yapılan bir yerleşim yeri halini almıştır. 1989 yılında yol yapımıyla birlikte Zeyniler daha kolay erişilebilir hale gelmiş ve geri dönüş başlamıştır. Yol yapımı, Zeyniler sakinlerinin yeni konutlarının sayısını da arttırmış, gelişim süreci hızlanmıştır. 2012 yılında köy statüsü kazanan Zeyniler’ e aynı yılın Kasım ayında elektriğin gelmesi ile adından çok daha bahsedilir bir yer haline gelmiştir. 2014 yılında, Büyükşehir Yasası kapsamında köylerin mahalle olması ile Zeyniler Mahallesi olarak varlığını sürdürmeye başlamıştır. O zamanlardan bu yana, 7-8 kuşaktır Zeyniler ‘de Ahıska Türkleri kültürü, bahar ayları arasındaki yayla düzeni hakimdir.

Kaplıkaya vadisinin batısında eğimli bir yamaçta yer alan, 175 hane ile 1500 sakini bulunan, Bursa merkeze 3 km. uzaklıkta olmasına rağmen, tamamen farklı bir doğal yapıya, çeşitli endemik bitki türü olan Zeyniler ’de, Karadeniz ve Akdeniz iklimi bitki örtüsü ile karşılaşılabilmektedir. Sıcaklık ortalaması, merkezinden 4-5 derece daha düşüktür. Bu nedenle özellikle sıcak yaz dönemlerinde ziyaretçisi çok fazla olmaktadır. Kış mevsimleri soğuk geçmekte, kar kalınlığı 1 mt. yi bulabilmektedir. Lodos olmadığı sürece, kar uzun süre kalmaktadır.

Zeyniler ‘de ekim dikim alanları dışındaki her yer ormanlarla kaplıdır. Orman alanlarında, kestane ve çam türleri ile gürgen, kayın, ıhlamur, dişbudak, kocayemiş, melengiç (sakız ağacı), yabani fındık, ardıç, yabani gül ve kızılcık gibi ağaçları görmek mümkündür.

Zeyniler, egzoz dumanından, baz istasyonundan ve endüstri atıklarından uzak doğal yerleşim yeridir. Doğa sporlarına ev sahipliği yapmaktadır. Yamaç paraşütü, kampçılık, hiking ve trekking sporları ile ilgilenenlerin uğrak yeri durumundadır. Ulusal uluslararası sporcular, deniz yerine yayla turizmini tercih eden yerli turist, şehrin gürültüsünden kaçıp, sakinlik ve sessizlik arayışında olanlar, kısa mesafede doğal güzelliklere sığınmak isteyenler ve edebiyata gönül vermiş kişilerdir. Zeyniler, birçok yürüyüş rotasının merkezinde olduğundan, bu sporlarla ilgilenenlerin yolu mutlaka Zeyniler’ e düşmektedir. En çok bilinen ve kullanılan yürüyüş rotaları aşağıdaki gibidir;

Zeyniler – Gürpınar

Zeyniler – Kadıyayla

Zeyniler – Sarıalan

Zeyniler – Bayraklı

Zeyniler – Çukuryayla

Zeyniler – Teferrüç

Zeyniler – Fidyekızık

Zeyniler – Cumalıkızık

Zeyniler – Çobankaya

Zeyniler – Bakacak

Zeyniler – Kurudere

Türk Edebiyatının Önemli Eserlerinden Biri Olan Reşat Nuri Güntekin’in “Çalıkuşu” Romanına Ev Sahipliği…

1917 yılında Bursa Sultanisi’ne (Bursa Erkek Lisesi) Fransızca öğretmeni olarak atanan Reşat Nuri Güntekin, görev yaptığı sürece sıkça Zeyniler’ e gelir. Birçok çocuk etrafına toplansa da 7-8 yaşlarında bir kız çocuğu, her seferinde ağaç tepesinden köye gelen yabancıyı izler, göz göze gelecekleri zaman o daldan o dala geçer. Güntekin başta ismini bilmediği, ağaç tepelerinde gezen, etrafına neşe saçan, haraketli, tez canlı, yerinde duramayan, utangaç, başına buyruk haller sergileyen, Zeyniler ’in minik sakinlerinden Feride Özkaya’ ya ”Çalıkuşu’’ güzellemesini yaparak seslenir. Zorluklardan güçlü bir kadına dönüşen Romanın hem karakterine hem de ismine ilham veren, başkahramanına kaleminde hayat verir.

                                        S.S. Zeyniler Çalıkuşu Kadınlar Tarımsal Kalkınma Kooperatifi

Anadolu’nun, her bir toprağı, hayatın her alanında pozitif etkisini fazlasıyla hissettiren takdire şayan kadınlarımız örneğidir. Kadının rolü, gücü, tek isme, tek kalıba sığmayandır. Hayattaki zorluklara karşı mücadele eden, kendi ayakları üzerinde durma çabasındaki hikayeler, hepimize birer ilham kaynağı olmuş, olmaya devam edecektir.

Sınırlı Sorumlu Zeyniler Çalıkuşu Kadınlar Tarımsal Kalkınma Kooperatifi bünyesinde, bizi birbirimizle buluşturan hikayemiz, ahde vefa ilkesinden yola çıkarak, yaşadığımız bölgeye değer katmak adına, omuz omuza, gönül gönülle vererek, içimizdeki güce, birbirimize inan, 2015 yılı Kasım ayında 7 kadın kurucu ile temelleri atılan, 2016 senesinde tescillenen 42 ortağın, Bursa Uludağ’ın eteklerine konumlanmış, saklı cennet Zeyniler’ de başladı.

Her birimizin, gelişmemize destek olan faktörler ve hayata bakış açımız farklılık gösterse de, var olan yeteneklerimizi birleştirip, kolektif bir mücadelede birleştik. Ortak hedeflerle, ortak güçlerin, gayretlerin birleşiminde, nefesler biz diyerek solundu. Kendimizin, birbirimizin, kooperatifimizin gelişimindeki emekleri değerli ilk adımlarımız, Bakanlık, kamu kurumları ve özel sektör kuruluşlarının yürüttüğü eğitim programları, kurslar, seminerlere katılarak, farkındalık, bilinçlenme, sahip olduğumuz yeteneklerin birer birer su yüzüne çıkmasını, beraberinde yenilikçi fikirlerle heyecanımıza, ayaklarımızın yere sağlam basmasına önemli rol oynadı. Üretim sürecine katılarak, emeklerin karşılığında aile ekonomisine katkı sağlarken, hayata yönelik motivasyonlarımız da artmaya başladı. Birlikte üretmenin, beraber çalışmanın çok bereketli olduğunu, bir anlamda da sosyal beraberlikle rehabilite olduğumuzu, bağlarımızın daha da kuvvetlendiğini gördük. Bir fikirden çıkıp, üreterek, çalışarak, aynı amaca hizmet etmenin, aynı vizyonu paylaşmanın, aynı yolda yürümenin oldukça özel bir duygu olduğunu hissettik.

Genç bir oluşum olan S.S. Zeyniler Çalıkuşu Kadınlar Tarımsal Kalkınma Kooperatifi olarak; pişiriyor, üretiyor, satış ağını geliştirmeye yönelik çalışmalar içinde marka olma yolundaki ortak hedefimiz doğrultusunda azimle, sabırla hareket ediyoruz. Yıldırım Belediyesi tarafından Reşat Nuri Güntekin’in romanın ve Güntekin’in anısını yaşatmak amacıyla 2013 yılında ‘Çalıkuşu Evi’,’ Zeyniler Konağı’, adıyla yaptırılan taş binanın işletmeciliğini, 2017 yılı Mart ayı itibari ile Kooperatifimizce yapılmaktadır. Tarladan sofraya yöresel mutfağımızın damak tadı ile özdeşleşmiş çeşitli yöresel ürünlerden oluşan kahvaltı, hınkal ve gözleme ve doğal üretimi yapılan meyve suları çeşitleri hizmet kapsamında sunulmaktadır.

Ortaklarımızdan, çevre köy ve kooperatiflerden tedarik ettiğimiz, mevsimde yetişen sebze, meyvelerden İşletme Kayıt Belgesi, İşyeri Ruhsatı, Türk Gıda Kodeksine uygun gıda etiketlemesine uygun işlenmektedir. Lezzetli sürprizleri bulmak için biraz keşfe ne dersiniz?

Reçel çeşitleri (ahududu, böğürtlen, şeftali, mürdüm eriği, ayva, kabak, acı biber, çilek), Köyümüzün Erikli-Kadıyayla-Yörükler-Palaz- Üç Künkler yaylarında, Bursa ovamızın, bahçelerinde, yetişen meyvelerden, yaz ürünleriyle kış tatları, kış ürünleriyle yaz tatları, mevsime uygun hasat edilir. Özenle seçilen en taze, en doğal nimetler, kısa süre içerisinde vitamin, minerallerini kaybetmeden, geçmişle gelecek arasında köprü kuran tariflerde, Uludağ’ın zirvesinden gelen doğal kaynak suyu, pancar şekeri ve limon tuzu ile buluşur.

Karışık Salça, Mis kokulu biberler, tazecik domatesler yıkanarak işe başlanır. Yeşil sapları, çekirdekleri çıkarılır, eşit parçalara bölünür, ayrı kazanlara dizilir, aralarına tuz, az miktarda su eklenir. Kabukları hafifçe yumuşaması için pişmeye bırakılır. Geniş bir kevgirden elle geçirilir, kabuklarından arındırılır ve suyu süzülerek ayrılır. Kısık odun ateşi üzerinde domateslerin, biberlerin salçaya dönüşme macerası, suyunu çekene kadar tahta kaşıkla karıştırılarak, kaynamasıyla devam eder. Suyunu çekerek kıvam alan öz, sıcakken önceden kaynatılmış temiz, kuru kavanozlara aktarılır.

Erişte, emek, sevgi, sabrı içine alan sağlıklı, lezzetli, doyurucu gıda, kesme ev makarnasıdır Tarhanamız vitamin ve mineral bileşimi yönünden zengin, sağlığa yararlı, doyurucu, besleyici ürünümüzdür. 

Karışık turşu, Mevsiminde hasat edilmiş, en tazesinden farklı sebzeleri özenle yıkanıp, doğrayıp, çeşnisini, suyunu, kereviz yaprakları ile sarıp sarmalıyoruz. Sıkıca kapatılan kavanozlarda, doğal fermantasyon sürecini tamamlarken ara sırada ters çeviriyor, güneş almayan serin bir yerde, yavaş yavaş, olgunlaşmasını bekliyoruz. Sabırla bekleme süresi tamamlanınca, rengini aromasını güneşten, topraktan, sudan alan, sağlığa faydası saymakla bitmeyen probiyotik turşularımız oluşuyor.

Ballı Elma Sirkesi, Askil Yaylamızdaki yaban ağaçlarından topladığımız ilaçlama yapılmadan büyüyen elmalarımız, saplarından ayırıp güzelce yıkayıp, çekirdekleri çıkarılır, kabuklarıyla beraber sterilize edilmiş cam kavanozun içerisine yerleştirilir. Abu Hayat suyumuz, yöremizin doğal balı, organik elma sirkesi mayası ve sirke anası temel bileşenleri de kavanozun en güzel köşesinde yerlerini alan doğal fermantasyondur.

Soslar, doğal meyve suyu, kantron yağı, unlu mamüller kategorisinde, 27 alt başlıklı ürün gamı, kalite ve mutfak lezzetlerinden, ödün vermeden yöresel olarak butik tarzda, evlerimizdeki sofralarımızda ikram edercesine üretilmektedir. İşlediğimiz üretimlerimiz, hizmet verdiğimiz işletme standımızda, katıldığımız festival, fuar, pazar alanlarında, tüketicilerle buluşmaktadır. Geleneksel el işi, ev tekstili, hediyelik eşya üretimleri sipariş üzerine yapılmaktadır. Zeyniler Kadınlarının sosyal ve ekonomik hayattaki rollerinin güçlendirilmesi ve bu şekilde gelişen kadınlarla hem yerel hem de ülke ekonomisinde katma değerle, satış ağını geliştirmeye yönelik çalışmalar içinde marka olma yolundaki ortak hedefimiz doğrultusunda azimle, sabırla kanatlarımızı çırpmaktayız.

Kurulduğumuz günden bu yana topluma ve sosyal paydaşlarına olan sosyal sorumluluğumuzun farkında olup, bu bilinçle hareket etmeyi yönetim anlayışının temel ve değişmez unsurlarından biri olarak kabul ediyoruz. En büyük gücümüz; kurumsal vatandaşlık bilinciyle hareket eden, topluma katkı sağlayacak faaliyetler içinde bulunan Kooperatif ve İş ortaklarımızdır. Kooperatifimiz, ortakları ve diğer yerel halkın kişisel gelişim eğitimleri almaları için, organizasyonlar düzenleyerek, sosyal farkındalık oluşturma gayreti içindeyiz. Geleceğimiz olan çocuklarımızın ve yetişkinlerimizin güvenilir gıdaya ulaşım konusunda bilinçlenmesi, sağlıklı bir yaşam sürdürebilmeleri adına, üretici ile tüketici arasında tarladan sofraya gıda kayıpların, israfların sonlandırılması amacıyla gıda güvencesi ve güvenliği zinciri kapsamında hassasiyetimiz birincil koşulumuzdur. Kültürel, Sosyal Sorumluluk, Toplumsal Duyarlılık anlamında, öğrenci bursu, fidan dikimi, temsili ağırlama, kitap, gıda, kıyafet, ev eşyası bağışında bulunma projelerinde, aldığımız rolleri destekleyerek, devam ettirebilmeyi ümit ediyoruz.

İlk günden bugüne kadar, yerel ve ulusal birçok televizyon yayın programına, köşe yazılarına konuk olan S.S. Zeyniler Çalıkuşu Kadınlar Tarımsal Kalkınma Kooperatifi, İnsan odaklı sosyal pazarlamanın sonucunda, ürünleri her geçen gün daha fazla kişiye ulaşmaktadır. Birçok etkinlikte destekleyici olarak, gelen konuklara çeşitli ürünlerimizden tadımlar yaptırmamız, kendi ürünlerimizle misafirlerimizi ağırlamamız, olumlu geri dönüşler sağlarken, facebook (S.S Zeyniler Çalıkuşu Kadınlar Tarımsal Kalkınma Kooperatifi), İnstagram (@zeynilercalikusukadinlari) hesaplarımızın da etkisiyle, ürünlerimiz, hizmetimiz kısa zamanda daha bilinir hal almaktadır. zeynilerbereketi.com E- ticaret sitesi üzerinden online satış planlaması, alt yapı çalışmalarımız devam etmektedir. Doğal, güvenilir ürünlerimizle sofralarınıza konuk olmak, hanelerinize ulaştırmak için yol hazırlıklarımızı tamamlıyoruz.

Bu yola çıktığımız andan itibaren, bizi hayalimizden döndürmeye çalışan setlerle karşılaştık. Gerçek anlamda fikirlerimizle, duruşumuzla, biz olmanın güveninde, yılmadık. Çakıl taşlarını, hoşgörü ile kırmadan, kırılmadan kuma çevirip, eledik. Hataların, eksiklerin farkında olup, onlara takılmak yerine çözüm bulma arayışlarına girdik. Hayal, fikir, cesaret, doğruluk, dürüstlük, tahammül ve tevekkül güçlerini aklımızdan, yüreğimizden çıkarmadan, dahası, doğrusu, iyisi adına, azami gayret içinde ve güvenilen bir kurum olmayı hak etme çabasındaki ilk günkü arzu ile emin adımlarla, ilerlemeye sürdürmekteyiz.

Hayat boyu öğrenmenin, öğretmenin olgusunu törelerimizin kökünden gelen ahilikten almaktayız. Yalnız taş duvar olmazdan yola çıkarak, her geçen gün sayıyı artmakta olan yeni kurulacak oluşumlara, şehrimiz ve ülkemiz genelinde bilgi, deneyim, tecrübelerini aktaran gönüllü mentörlük çalışmalarımızla paylaşmaktayız. Hem kadın istihdamının hem de kadın girişimciliğinin anahtarı konumunda, bulunduğumuz mahallede, ilçede, ilde, ülkede gelişime tanık olup, bu gelişimi sağlayan, ortak başarı hikayelerinin hep beraber yazacağız.

Her proje, planlanma, düzenlemeler, destekler, teknik donanım, bilgi akışı, yaşadıkları topraklara sahip olarak, üretimini dayanışma, iş birliği, güç birliği içerisinde gönüllerini kenetleyerek gerçekleştiren bizleri, sosyal ve ekonomik açıdan güçlenmemizi, gelişmemizi sağlarken, toplumun kalkınmasında önemli rol oynayacak, kooperatiflerimizin yaşam ömürlerini uzatacaktır.

Kadın kooperatiflerini geliştirici, destekleyici, sürdürülebilir hale getirilme noktasında kalplerimize dokunan, kendimizi iyi ve doğru anlatabilme fırsatı sunan, yaptığımız işe ve kendimize güven duymazı sağlayan, ulusalda, yerelde tüm paydaşlarımıza, Zeynilerimize dünden, bugüne katkı sağlayan her bir isme teşekkür ediyoruz.

Ülkemizde, şehrimizde, iş birliği dayanışma ruhunun daha yukarı seviyelere çıkarılmasına, aile ekonomisine katkı, karar verme süreçlerine katılım, ortaya koyulmuş her çabanın yanında olup, birlikte yol aldığımız, rehber olan, aydınlatan, ilham veren, hayatımıza dokunan girişimci kadınlarımıza, tüm destekçilerimize, paydaşlarımıza, teşekkür eder, sonsuz saygı ve şükranlarımı sunarım…    

Bir gün yolunuz Bursa İli Yıldırım İlçesi Zeyniler’e düşerse, Zeyniler Konağında Kadınların birlik ve beraberlik içerisinde olduğu, huzurun doğa ile birleştiği noktada siz konuklarımızı evimizdeymişçesine ağırlıyor olmanın keyfi ile her zaman aramızda görmeyi diliyoruz…   

 Adresi: Zeyniler Mah. Reşat Nuri Güntekin Sk. No:8/A   Yıldırım – Bursa       

Bilgi ve Sipariş Tel: (0224) 2081116       Gsm: 05354646216 

    

 

        Mahinur Makar 

S.S Zeyniler Çalıkuşu Kadınlar Tarımsal Kalkınma Kooperatifi

Yönetim Kurulu Başkanı